Nawijn groeide onder meer op in Staphorst, waar zijn vader van 1968 tot 1978 burgemeester was. Na het behalen van het diploma HBS-B aan het Emelwerda College in Emmeloord studeerde Nawijn rechten (publiekrechtelijke richting) aan de Rijksuniversiteit Groningen (doctoraal examen 1973). Hij was daarna tot 1996 werkzaam bij het Ministerie van Justitie. Tot 1978 was hij juridisch medewerker bij de hoofdafdeling Staats- en Strafrecht, 1978-1980 hoofd afdeling Internationale rechtshulp. Hij was bij de Directie Vreemdelingenzaken tot 1984 hoofd van de afdeling Asielzaken en tot 1988 hoofd van de hoofdafdeling Toelating en Verblijf. In 1988 werd hij directeur van deze directie, die in 1994 werd omgevormd tot de Immigratie- en Naturalisatiedienst IND. Begin 2002 opende hij een eigen advocatenkantoor, Nawijn advocaten in Zoetermeer. Hij richtte in 2001 het immigratie-adviescentrum IMAD BV op. Nawijn was in 2002 voor het CDA lid van de gemeenteraad van Zoetermeer. En ik had een uitstekend gesprek met deze man, leuke dingen om even te weten, ja het land word geregeerd door ambtenaren aldus Nawijn, zijn hoogtepunt als minister een anderhalf uur durend gesprek met de koningin. Hij voeld zich eigenlijk nog een kleine boerenjongen die wat verwonderdelijk om zich heen kijkt in deze grote wereld en rold daardoor overal in als laatste meegedaan met So You Wanne Bee A Popstar, voor de een verschrikkelijk voor hem "ach waarom ook niet".
